Fon YİE - Yusuf İzzeddin Efendi Ailesi Evrakı

Yusuf İzzeddin Efendi Ailesi:
Yusuf İzzeddin Efendi’nin eşleri Câvidan, Fâika Tâzende, Emine Nâzikedâ ve Leman Hanımlar; çocukları ise Mehmed Nizameddin Efendi, Hatice Şükriye ve Mihriban Mihrişah Sultan’dır.
Yusuf İzzeddin Efendi (1857-1916):
Osmanlı Padişahı Sultan Abdülaziz’in oğludur. Babası vefat ettiğinde veliaht sıfatını taşımaktaydı. 10 Ekim 1857’de Dolmabahçe Sarayı’nda doğdu. Annesi Dürrinev Başkadınefendi’dir. Doğduğunda amcası Sultan Abdülmecid tahttaydı. 10 yaşındayken babasıyla birlikte Avrupa gezisine katıldı. 1 Eylül 1871’de, Sultan Abdülaziz tarafından müşir rütbesiyle Hassa Ordusu komutanlığına atandı. 19 yaşındayken babası tahttan indirildi ve kısa bir süre sonra bilekleri kesilmiş hâlde ölü bulundu.
27 Nisan 1909’da Sultan V. Mehmed tahta çıktığında, hanedanın padişahtan sonraki en yaşlı erkeği olarak veliaht oldu. Osmanlı Devleti’ni yurtdışında veliaht sıfatıyla temsil etti. I. Dünya Savaşı yıllarında Enver Paşa ile siyasi olarak çatıştı. Tahta çıkamadan, 1 Şubat 1916’da Zincirlikuyu’daki köşkünde ölü bulundu. Cenazesi, babası Abdülaziz’in yanına, II. Mahmud Türbesi’ne defnedildi.
Tevfik Biren (1867-1956):
Osmanlı Devleti'nin son döneminde nazırlık ve valilik gibi yüksek düzeyli görevlerde bulunmuş bir devlet adamıdır. Osmanlı Devleti'nin son Maliye Nazırı ve son Şura-yı Devlet reisidir. İstanbul hükümetinin düşmesinin ardından Yüksek Mühendis Mektebi'nde dersler vermiş, üniversite reformunun ardından "ordinaryüs profesör" unvanıyla akademik kariyerine devam etmiştir.
Osmanlı Devleti’ndeki ilk kadın ressamlardan Naciye Neyyal Hanım ile evlenmiş, bu evlilikten üç kızı olmuştur. Kadın hakları aktivisti, çevirmen ve yazar Necile Tevfik, ressam Meliha Tevfik (Yenerden) ve Güzin Tevfik’in babasıdır.
Anıları, torunu Rezan Hürmen tarafından 1993 yılında II. Abdülhamit, Meşrutiyet ve Mütareke Devri Hatıraları adıyla iki cilt hâlinde yayımlanmıştır.